Các đường Nazca tại Peru không nghi ngờ gì nữa là những hình vẽ địa lý bí ẩn và kỳ lạ nhất từng được phát hiện trên hành tinh. Tuy nhiên, việc phát hiện một Mandala Ấn Độ cổ đại tại đây càng khiến các đường Nazca trở nên bí ẩn hơn bao giờ hết.

Nhiều người trong chúng ta, cùng với vô số học giả, đã tự hỏi về mục đích thực sự của những đường vẽ bí ẩn này… nhưng chưa ai có thể hiểu trọn vẹn hay trả lời chính xác mục đích của chúng là gì. Phải chăng những hình vẽ khổng lồ này được tạo ra để nhìn từ trên cao? Chúng có mô phỏng các chòm sao trên bầu trời không? Người cổ đại đang cố gắng truyền đạt điều gì tới thế hệ tương lai? Hay các đường Nazca chỉ đơn thuần là một dạng nghệ thuật cổ đại? Nếu đúng vậy… tại sao con người xưa lại tạo ra nghệ thuật mà không thể quan sát trọn vẹn từ mặt đất?

Đây là những câu hỏi đã được đặt ra suốt hàng thập kỷ, nhưng vẫn chưa có lời giải đáp. Có hơn 800 đường thẳng, 300 hình học và 70 hình vẽ động thực vật – còn gọi là hình sinh vật. Hình lớn nhất tại Nazca dài khoảng 200 mét. Đáng chú ý, hình vẽ dài nhất kéo dài tới 9 dặm (khoảng 14,5 km).

Một số học giả đã phát hiện các mô hình thú vị trong vô số thiết kế này và cho rằng người Nazca có thể là một trong những nền văn minh đầu tiên áp dụng hình học vào thực tiễn. Theo một số tuyên bố, các nhà khoa học từ Đại học Dresden đã nghiên cứu các đường Nazca bằng cách đo từ trường và độ dẫn điện, phát hiện rằng độ dẫn điện trên các đường Nazca cao gấp 8000 lần so với khu vực xung quanh.

Tuy nhiên, một trong những hình vẽ khó hiểu nhất tại Nazca lại chính là hình Mandala. Nằm ở một khu vực hẻo lánh, hình vẽ này được khắc trên một cao nguyên khô cằn khiến những người tận mắt chứng kiến nó phải bối rối.

Mandala được xem là một biểu tượng nghi lễ trong các tôn giáo Ấn Độ và đại diện cho vũ trụ. Ngày nay, “mandala” là một thuật ngữ phổ biến dùng để chỉ bất kỳ sơ đồ, biểu đồ hay hình học nào đại diện cho vũ trụ. Mandala còn biểu trưng cho chu kỳ bất tận của cuộc sống. Nhưng… tại sao biểu tượng này lại xuất hiện ở Peru? Ai đã tạo ra nó… và nhằm mục đích gì?

Mandala tại Nazca có vẻ đã được khắc với độ chính xác và chi tiết cao, có đường kính khoảng 180 feet (~55 mét), với một vòng tròn bên trong có cùng đường kính. Ngoài ra, còn có một số vòng tròn nhỏ hơn (đường kính khoảng 6 mét) cùng các lỗ được bố trí chiến lược trên mặt đất.

Người Hindu cổ đại là một trong những nền văn hóa đầu tiên sử dụng Mandala cho mục đích tâm linh, tuy nhiên những Mandala nổi tiếng mà chúng ta biết đến ngày nay lại chủ yếu do Phật giáo tạo ra. Trong tiếng Phạn cổ, "mandala" có nghĩa là "vòng tròn", dù hình vẽ có thể gồm các hình vuông hay tam giác, thì toàn thể mandala vẫn là một cấu trúc đồng tâm.

Các nhà khảo cổ học hiện đại vẫn chưa thể hiểu – thậm chí là chưa từng đặt câu hỏi – làm thế nào một biểu tượng cổ xưa có nguồn gốc cách đó nửa vòng Trái Đất lại có mặt trên cao nguyên khô cằn gần Nazca.

Thú vị là, theo một số truyền thuyết địa phương, vị thần sáng tạo bí ẩn của người Inca – Viracocha– chính là người đã tạo ra các đường và hình vẽ Nazca. Tương truyền rằng chính Viracocha đã tạo ra những đường vẽ này. Ông là vị thần thầy dạy vĩ đại của dãy Andes.

Viracocha là một trong những vị thần quan trọng nhất trong thần thoại Inca, được xem là đấng sáng tạo của muôn loài hoặc là bản chất sinh ra vạn vật, và có liên hệ mật thiết với biển cả. Theo thần thoại được ghi lại bởi Juan de Betanzos, Viracocha đã trỗi dậy từ hồ Titicaca (hoặc đôi khi là từ hang động Pacaritambo) trong thời kỳ bóng tối để mang ánh sáng đến cho thế gian.